Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego – co to jest?

Co to jest Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego?

Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego jest dokumentem, którego obowiązek opracowania wynika z §6 Rozporządzenia w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków [2]. Prawidłowo wykonana Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego zawiera podstawowe oraz niezbędne informacje w zakresie warunków ochrony przeciwpożarowej analizowanego budynku, a także określa warunki jego bezpiecznego użytkowania. Pamiętać należy, iż głównym celem sporządzenia dokumentacji jest podniesienie bezpieczeństwa użytkowników obiektu, a nie tylko spełnienie wprost wymagań przepisów przeciwpożarowych. Opracowanie Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego należy do czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej, w związku z powyższym powinno być realizowane przez osoby mające odpowiednie kwalifikacje. Kto może wykonywać czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej przeczytasz tutaj.

Kiedy Instrukcja Bezpieczeństwa pożarowego jest wymagana?

Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego jest wymagana dla obiektów lub ich części stanowiące odrębne strefy pożarowe, przeznaczonych do wykonywania funkcji użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, produkcyjnych, magazynowych oraz inwentarskich jeżeli [2]:

• występuje strefa zagrożenia wybuchem,
• kubatura brutto budynku lub jego części stanowiącej odrębną strefę pożarową przekracza 1000m³,
• kubatura brutto budynku inwentarskiego przekracza 1500m³,
• powierzchnia strefy pożarowej obiektu innego niż budynek przekracza 1000m².

Ponadto, w obiektach budowlanych lub ich częściach oraz innych miejscach przeznaczonych do zbierania, magazynowania lub przetwarzania odpadów stosuje się instrukcję bezpieczeństwa pożarowego w przypadku jeżeli [3]:

• powierzchnia strefy pożarowej z odpadami stałymi, która znajduje się poza budynkiem, przekracza 1000 m²,
• objętość ciekłych odpadów palnych jest większa niż 5 m³.

Kto odpowiada za opracowanie Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego?

Zgodnie z art. 4 Ustawy o ochronie przeciwpożarowej [1] odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej stosownie do obowiązków i zadań powierzonych w odniesieniu do budynku, obiektu budowlanego lub terenu, przejmuje – w całości lub w części – ich zarządca lub użytkownik, na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej zarząd lub użytkowanie. W przypadku gdy umowa taka nie została zawarta, odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej spoczywa na faktycznie władającym budynkiem, obiektem budowlanym lub terenem.

W związku z powyższym to właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów, dla których opracowanie jest wymagane, zapewniają i wdrażają Instrukcję Bezpieczeństwa Pożarowego.

Co powinna zawierać Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego?

Na podstawie Rozporządzenia [2] Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego powinna zawierać:

1. warunki ochrony przeciwpożarowej, wynikające z przeznaczenia, sposobu użytkowania, prowadzonego procesu technologicznego, magazynowania (składowania) i warunków technicznych obiektu, w tym zagrożenia wybuchem;
2. określenie wyposażenia w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice oraz sposoby poddawania ich przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym;
3. sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia;
4. sposoby zabezpieczenia prac niebezpiecznych pod względem pożarowym, jeżeli takie prace są przewidywane;
5. warunki i organizację ewakuacji ludzi oraz praktyczne sposoby ich sprawdzania;
6. sposoby zapoznania użytkowników obiektu, w tym zatrudnionych pracowników, z przepisami przeciwpożarowymi oraz treścią przedmiotowej instrukcji;
7. zadania i obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej dla osób będących ich stałymi użytkownikami;
8. plany obiektów, obejmujące także ich usytuowanie, oraz terenu przyległego, z uwzględnieniem graficznych danych dotyczących w szczególności:
   • powierzchni, wysokości i liczby kondygnacji budynku,
   • odległości od obiektów sąsiadujących,
   • parametrów pożarowych występujących substancji palnych,
   • występującej gęstości obciążenia ogniowego w strefie pożarowej lub w strefach pożarowych,
   • kategorii zagrożenia ludzi, przewidywanej liczby osób na każdej kondygnacji i w poszczególnych pomieszczeniach,
   • lokalizacji pomieszczeń i przestrzeni zewnętrznych zaklasyfikowanych jako strefy zagrożenia wybuchem,
   • podziału obiektu na strefy pożarowe,
   • warunków ewakuacji, ze wskazaniem kierunków i wyjść ewakuacyjnych,
   • miejsc usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, kurków głównych instalacji gazowej, materiałów niebezpiecznych pożarowo oraz miejsc usytuowania elementów sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi,
   • wskazania dojść do dźwigów dla ekip ratowniczych,
   • hydrantów zewnętrznych oraz innych źródeł wody do celów przeciwpożarowych,
   • dróg pożarowych i innych dróg dojazdowych, z zaznaczeniem wjazdów na teren ogrodzony;
9. wskazanie osób lub podmiotów opracowujących instrukcję.

Przykładowe realizacje wykonane przez zespół e-strazak.pl:

Kiedy należy aktualizować Instrukcję Bezpieczeństwa Pożarowego?

Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego należy poddawać okresowej aktualizacji, co najmniej raz na 2 lata, a także po takich zmianach sposobu użytkowania obiektu lub procesu technologicznego, które wpływają na zmianę warunków ochrony przeciwpożarowej.

Czy Twoja Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego wymaga aktualizacji?

Możesz to sprawdzić wykorzystując Checklist Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego.

Bibliografia:

[1] Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U.2021.869 t.j.).
[2] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U.2010.109.719).
[3] Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 lutego 2020 r. w sprawie wymagań w zakresie ochrony przeciwpożarowej, jakie mają spełniać obiekty budowlane lub ich części oraz inne miejsca przeznaczone do zbierania, magazynowania lub przetwarzania odpadów (Dz.U.2020.296).